Presentatie over de Sailing letters

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in Lelystad organiseert tijdens de Week van de Geschiedenis enkele speciale activiteiten. De Week van de Geschiedenis vindt plaats van 17 t/m 25 oktober. Het thema is dit jaar “Oorlog en vrede”. Afdeling Scheepsarcheologie van de Rijksdienst haakt hier onder andere op in met een presentatie door maritiem historica Els van Eijck van Heslinga over de Sailing Letters.

De Sailing Letters

"Lieve man, past toch vooral op uw kostelijke lichaam, waar ik uw lieve vrouw zo bang voor ben, omdat het hier zo koud is. Lief, ben allang benauwd dat je nog ziek zult worden lief, en omdat gij mijn lieve schatje in het geheel tegen geen ongemak kunt, ben ik daar allang bang voor".
Dit schreef de Texelse zeemansvrouw Aagje Luijtsen in november 1776 aan haar man. Het is een voorbeeld van de bijna 40.000 particuliere Nederlandse brieven die in de 17e en 18e eeuw tijdens oorlogen werden buitgemaakt door de Engelsen. Deze brieven en een schat aan ander materiaal (scheepsjournalen, aanbevelingsbrieven, ladingboekjes, kwitanties etc.) bevinden zich in de Engelse National Archives in Londen.
Dit materiaal vormt een zeer belangrijke bron voor historisch onderzoek op allerlei terreinen. Persoonlijke brieven van en aan Nederlandse zeelieden zijn in Nederland maar sporadisch bewaard gebleven. In Engeland, waar de scheepspapieren als oorlogsbuit in het archief werden opgenomen, is dit wel het geval.

In de vele oorlogen waarin Engeland en Nederland elkaar ook ter zee bevochten, hebben Engelse kaapvaarders duizenden Nederlandse schepen opgebracht. De rechtmatigheid daarvan moest voor een Engelse Prize Court bewezen worden, onder meer aan de hand van de papieren die aan boord van de schepen gevonden werden. Daarom nam men direct al bij de overname van het schip alles van papier mee, inclusief de post van en naar alle delen van de wereld, en van en naar de opvarenden van Nederlandse schepen.
Al die brieven zijn eeuwenlang goed bewaard gebleven. Pas in 2005 heeft een eerste globale inventarisatie plaatsgevonden. Het betreft een unieke bron voor wetenschappers uit verschillende disciplines, onder meer omdat de schrijvers van de brieven vaak behoren tot bevolkingsgroepen van wie nauwelijks enig geschreven materiaal bewaard is gebleven.

Maritiem historica Els van Eijck van Heslinga vertelt over de Sailing Letters op donderdag 22 oktober, in het gebouw voor scheepsarcheologie van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Verhalen die boeiend zijn voor jong (v.a. 12 jaar) en oud en waarbij heel veel plaatjes worden getoond.

Aanvang 14.00 uur. Toegang is gratis. Adres: Oostvaardersdijk 01-04, 8244 PA Lelystad. Aanmeldingen: bel 0320-269706 of mail naar l.resink@cultureelerfgoed.nl

Voor een routebeschrijving: zie www.cultureelerfgoed.nl